سردردها می توانند آزاردهنده باشند ولی اغلب انواع سردرد ها خطر خاصی ندارند و معمولاً در یکی از دسته بندی های زیر قرار می گیرند:
گاهی اوقات علائم مشترکی در انواع سردرد ها وجود دارد که تشخیص را مشکل می سازد. ولی برخی علائم مشخص می توانند به طور خاص سردرد را در دسته خود قرار دهند. این سه نوع سر درد جزو سه نوع اصلی هستند که ناشی از شرایط و بیماری خاصی نیستند. هر یک از انواع سردرد می توانند به سردرد مزمن تبدیل شوند و به صورت روزانه افراد را درگیر کنند.
ابتلا به سردرد به صورت روزانه می تواند فرد را نگران کند و درصدد یافت علت آن برآید. مخصوصاً در صورتی که به تازگی مبتلا به سر درد شده باشد. بسته به سابقه بیمار و معاینات انجام گرفته، شاید نیاز به تست های بیشتری برای تشخیص درست باشد.
اکثر افراد در طول زندگی خود بارها با انواع سردرد مواجه میشوند. سردرد یک بیماری بسیار شایع میباشد. از علامت اصلی میتوان به احساس درد در سر یا صورت شما اشاره کرد. سردرد انواع مختلفی دارد که شایع ترین نوع آن سردرد تنشی است. در حالی که بیشتر سردردها خطرناک نیستند، انواع خاصی از آنها می توانند نشانه یک بیماری زمینه ای جدی باشند.

سردرد دردی در سر یا صورت شما است که اغلب به عنوان فشاری ضربان دار، ثابت، تیز یا کسل کننده توصیف می شود. سردرد می تواند از نظر نوع درد، شدت، محل و فراوانی درد بسیار متفاوت باشد.
سردرد شایع ترین شکل درد هستند و دلیل اصلی برای روزهای غیبت در محل کار یا مدرسه و همچنین بازدید از ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی هستند. در حالی که بیشتر سردردها خطرناک نیستند، انواع خاصی از آنها می توانند نشانه یک بیماری جدی تر باشند.
انواع سردرد چیست؟
بیش از 150 نوع سردرد وجود دارد، که به طور کلی آنها به دو دسته اصلی میتوان تقسیم کرد: سردردهای اولیه و ثانویه.
سردردهای اولیه
اختلال در عملکرد یا فعالیت بیش از حد ویژگی های حساس به درد در سر شما باعث سردردهای اولیه می شود. آنها نشانه یا ناشی از یک بیماری زمینه ای نیستند. برخی از افراد ممکن است ژن هایی داشته باشند که آنها را بیشتر در معرض ابتلا به سردردهای اولیه قرار می دهد.
انواع سردردهای اولیه عبارتند از:
- سردردهای تنشی (شایع ترین نوع سردرد).
- سردردهای میگرنی.
- سردردهای خوشه ای.
- سردردهای جدید مداوم روزانه (NDPH).
برخی از سردردهای اولیه می توانند توسط عوامل یا موقعیت های سبک زندگی ایجاد شوند، از جمله:
- الکل، به ویژه شراب قرمز.
- برخی غذاها، مانند گوشت های فرآوری شده حاوی نیترات (سردردهای ناشی از غذا).
- مصرف نیکوتین (سردرد نیکوتینی).
- تغییر در خواب یا کمبود خواب.
- وضعیت بدنی ضعیف
- فعالیت بدنی، مانند ورزش (سردردهای ناشی از فعالیت).
- حذف وعده های غذایی (سردرد گرسنگی).
- سرفه، عطسه، دمیدن بینی، زور زدن (مانند هنگام اجابت مزاج)، یا خندیدن یا گریه شدید (سردردهای سرفه اولیه).
- سردردهای اولیه معمولاً خطرناک نیستند، اما می توانند بسیار دردناک باشند و زندگی روزمره شما را مختل کنند.
سردردهای تنشی
علائم سردرد تنشی شامل موارد زیر است:
- فشار یا سفتی در اطراف سر یا گردن
- درد خفیف تا متوسط که دائمی است و از بین نمی رود.
- دردی که با انجام فعالیت وخیم تر نمی شود.
- شدت درد در مدت زمان ابتلا به سردرد، کاهش و افزایش می یابد.
- شاید حساسیتی در ماهیچه های سر، گردن یا شانه ها باشد.
افرادی که به سردرد تنشی مبتلا هستند در اغلب موارد احساس فشار و گرفتگی را قبل از شروع سردرد دارند. بر خلاف میگرن، سردردهای تنشی بدون علائم دیگر مانند حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا یا بوی خاصی رخ می دهد.
سردردهای میگرنی
سردرد میگرن باعث ایجاد درد متوسط تا شدیدی می شوند که در مواجهه با نور، صدا و حرکت شدت می یابد. برخی افراد همچنین تجربه حالت تهوع و استفراغ دارند. سردردهای میگرنی به طور خاص برای چند ساعت ادامه دارند ولی در برخی موارد دیده شده است که برای سه روز هم ادامه داشته اند. زمانی که فرد به میگرن مبتلا می شود معمولاً نیاز است که در اتاقی تاریک و ساکت استراحت کند.
زنان بیشتر از مردان به این نوع سردرد مبتلا می شوند و معمولاً در دوران بلوغ و سال های باروری بیشتر این سردرد را تجربه می کنند. معمولاً زنان در دوران یائسگی تغییری در نوع سردرد میگرنی خود تجربه می کنند.
سردردهای خوشه ای
سردردهای خوشه ای شدید و ناتوان کننده هستند و زمانی که رخ می دهد برای هفته ها یا ماه ها ادامه دارند. البته به این صورت نیست که سردرد دائمی باشد و شروع می شود و دوره ای قطع می گردد و دوباره شروع می شود. سردردهای خوشه ای معمولاً متداول نیستند و کمتر از 1 درصد افراد را درگیر می کنند. معمولاً مردان بیشتر از زنان به این نوع سردرد دچار می شوند.
سن پیک این نوع سردرد 25 تا 50 سال است. افرادی که به سردرد خوشه ای مبتلا می شوند معمولاً آشفته و بی قرار می شوند. احساس بی قراری راه خوبی برای تشخیص نوع سردرد و تفاوت قائل شدن با سردرد میگرنی است. معمولاً بی قراری همراه با سردرد میگرنی رخ نمی دهد.
سردردهای خوشه ای علائم زیر را دارند:
- به سرعت و بدون نشانه ای شروع می شود و ظرف چندین دقیقه شدت می یابد.
- این سردرد معمولاً شدید، طاقت فرسا، ادامه دار و دارای انواع مختلفی است که گاهاً ضربان دار است.
- حمله این نوع سردرد معمولاً نهایتاً تا هشت بار در روز رخ می دهد. ولی معمولاً مدت زمان کوتاهی ( 15 دقیقه تا سه ساعت ) زمان می برد.
- درد به طور خاص در اطراف چشم ها یا شقیقه ها شروع می شود. در موارد کمتری این نوع سردرد در صورت، گردن، گوش ها یا اطراف سر رخ می دهد.
- درد همیشه در یک سمت سر است.
- بیشتر افرادی که به سردرد خوشه ای مبتلا هستند بی قرار هستند و ممکن است هنگام حمله سردرد، خود را به سمت جلو و عقب تکان دهند.
- سردرد خوشه ای با قرمزی چشم ها و تولید اشک در سمت بروز سردرد است. آبریزش بینی و عرق کردن و رنگ پریدگی هم از علائم سردرد خوشه ای است.
- برخی افراد در چشم سمت درد، به نور حساس می شوند.
سردردهای خوشه ای می توانند در هر سنی شروع شوند. افرادی که به سردرد خوشه ای مبتلا هستند به احتمال زیاد در اعضای خانواده خود هم این سردرد وجود دارد. نوشیدن الکل و کشیدن سیگار و دخانیات می تواند باعث بروز سردرد خوشه ای شود.
سردردهای ثانویه
یک بیماری زمینه ای باعث سردردهای ثانویه می شود. آنها به عنوان یک علامت یا نشانه یک بیماری در نظر گرفته می شوند. انواع سردردهای ثانویه که لزوماً خطرناک نیستند و پس از درمان بیماری اصلی برطرف می شوند عبارتند از:
- سردرد کم آبی
- سردردهای سینوسی
- سردرد مصرف بیش از حد دارو
انواع سردردهای ثانویه که می توانند نشانه یک وضعیت جدی یا بالقوه تهدید کننده زندگی باشند عبارتاند از:
سردردهای نخاعی | سردردهای نخاعی سردردهای شدیدی هستند که زمانی اتفاق میافتند که مایع نخاعی از غشای پوشاننده نخاع به بیرون نشت میکند، معمولاً پس از ضربه زدن به نخاع. بیشتر سردردهای نخاعی را می توان در خانه درمان کرد، اما سردردهای نخاعی طولانی مدت و درمان نشده می تواند باعث عوارض تهدید کننده زندگی، از جمله هماتوم ساب دورال و تشنج شود. |
سردرد رعد و برق | سردرد رعد و برقی سردرد بسیار دردناکی است که به طور ناگهانی مانند یک کف زدن رعد و برق ایجاد می شود. این نوع سردرد در عرض یک دقیقه به شدیدترین درد خود می رسد و حداقل پنج دقیقه طول می کشد. در حالی که سردردهای رعد و برق گاهی اوقات می توانند بی ضرر باشند، مهم است که فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. آنها می توانند نشانه ای از موارد زیر باشند: آسیب سر خونریزی مغزی سندرم انقباض عروق مغزی برگشت پذیر افزایش ناگهانی و شدید فشار خون |
چه نوعی از سردرد نیاز به مراقبت فوری پزشک دارد؟
اگر شما یا فرزندتان هر یک از علائم سردرد ذکر شده در پایین را دارید، فورا به یک پزشک متخصص مراجعه کنید:
- سردرد ناگهانی، جدید و شدید
- اگر پس از ضربه یا تصادف به سر سردردهایی ایجاد شد
همچنین اگر سردرد شما با علائم عصبی مانند:
- ضعف
- سرگیجه
- از دست دادن ناگهانی تعادل یا افتادن
- بی حسی یا گزگز
- مشکلات گفتاری
- سردرگمی ذهنی
- تشنج
- تغییرات شخصیتی و رفتار نامناسب
- تغییرات بینایی (تاری دید، دوبینی یا نقاط کور)
انواع دیگر سردرد
انواع دیگری از سردرد وجود دارد که در ادامه به آن ها می پردازیم:
- سردرد ناشی از ضربه – سردرد هایی که یک تا دو روز بعد از آسیب به سر رخ می دهند، عموماً شایع هستند. بیشتر افراد که ضربه به سر را تجربه کرده اند، از علائمی مانند درد و ناراحتی به طورمتناوب شکایت می کنند. علائم شایع دیگر شامل احساس سرگیجه، سبکی سر، عدم توانایی در تمرکز، مشکلاتی در حافظه، زود خسته شدن و حساس شدن تجربه می شوند. این نوع سردردها می توانند تا چندین ماه دوام داشته باشند. گرچه هر شخصی که یک تا دو هفته بعد از ضربه به سر، باز هم سردرد داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کند.
- سردرد های سینوسی – سردردهای مکرر که مربوط به عفونت های سینوس ها هستند، متداول نیستند. زمانی که این سردرد ها بروز می کنند، همراه با تخلیه مخاط زرد، سبز یا قهوه ای از بینی هستند. اغلب افرادی که با سردرد سینوسی تشخیص داده شده اند، در اصل به سردرد میگرنی مبتلا هستند. درد های مربوط به سینوس ها معمولاً تا روزها ادامه دارند. بر خلاف سردرد های میگرنی که کوتاه مدت تر هستند. همچنین سردردهای سینوسی باعث حالت تهوع، استفراغ یا حساسیت به صدا و نور نمی شوند.
- سردرد و آرتریت – درد در قسمت بالایی ستون فقرات ( گردن ) می تواند باعث سردرد شود. زمانی این اتفاق می افتد که سردرد معمولاً در گردن و پشت سر شروع می شود و به قسمت جلویی سر و شقیقه ها گسترش می یابد.
- سردرد و تومور مغزی – سردردها معمولاً در 50 درصد از افراد مبتلا به تومور مغزی بروز می کند. با این حال سردرد مورد شایعی است، در حالی که تومور های مغزی نادر هستند. بسیاری از افراد مبتلا به تومور مغزی سردردهای مزمن دارند که با خم شدن بدن بدتر می شوند و یا همراه با استفراغ و حالت تهوع هستند. گرچه این علائم با انواع دیگر سردرد هم بروز می کند که ارتباطی به تومور مغزی ندارند.

دکتر نوشین یمانی در سال 1395 بورد تخصصی نورولوژی را از دانشگاه علوم پزشکی تهران دریافت کردند. ایشان دوره فلوشیپ سردرد را در مرکز سردرد دانمارک که جزو معتبرترین مراکز سردرد دنیا است نزد پرفسور جس السن (Professor Jes Olesen) ملقب به پدر سردرد دنیا با موفقیت گذراندند و همچنین دوره بین المللی دوساله مستر سردرد را در دانشگاه کپنهاگ دانمارک درسالهای 2018-2020 گذراندند و علیرغم پیشنهاد کار و اقامت به ایشان در کشور دانمارک بعنوان اولین پزشک ایرانی دارای مدرک فلوشیپ سردرد جهت خدمت به هم میهنان خود به ایران بازگشتند و به عضویت هیئت علمی دانشگاه درامدند.
0 دیدگاه